Σάββατο 30 Αυγούστου 2008

Ανάμεσα στα Μεσαία και τα Κάτω Τρίκαλα...

"Στου Χαρδαλούπα", λένε οι παλαιοί Τρικαλίτες και εννοούν έναν λόφο ανάμεσα στα Μεσαία και τα Κάτω Τρίκαλα. Απότομος και βραχώδης στο μεγαλύτερο μέρος του, ο λόφος έχει στη βόρεια πλευρά του ένα ανηφορικό πλάτωμα, που χωρίς να το καταλάβεις σε οδηγεί στην κορυφή. Η θέα από εκεί είναι πανοραμική. Αριστερά το Ρέθι, το Δεντρό, η Πελλήνη. Στο κέντρο ο Κορινθιακός κόλπος και δεξιά το Παναρίτι και το Μάνα.
Ογκόλιθοι, που φαίνεται ότι κάποτε σχημάτιζαν τείχος πελασγικό, ξεπροβάλλουν πίσω από αιωνόβιες βελανιδιές και κέδρους και δημιουργούν ατμόσφαιρα μυστηρίου. Τα θεμέλια κάποιου αρχαίου οικοδομήματος, γερά βαλμένα στο βραχώδες έδαφος, δείχνουν ακόμα τα περιγράμματα τριών-τεσσάρων συνεχόμενων δωματίων και κάποιων άλλων μεμονωμένων.
Να ήταν κάποιο φρούριο, που επόπτευε τα όρια της αρχαίας Πελλήνης με την αντίπαλη πόλη της Σικυώνος; Η θέση του συνηγορεί προς την κατεύθυνση αυτή, αλλά οι αρχαιολόγοι δεν αποφαίνονται κι ας έχουν αρχίσει οι μπουλντόζες το "ξήλωμα". Η ανακάλυψη ενός τούνελ παράλληλου προν το δρόμο που οδηγεί στην κορυφή, κι ενός άλλου που κατευθύνεται χαμηλότερα κεντρίζει την περιέργεια. Ιδιαίτερα επειδή κάποιοι ντόπιοι θυμούνται να τους προειδοποιούν, όταν ήταν παιδάκια, να προσέχουν μη πέσουν στο "βάραθρο". Όμως κανείς δεν "θυμάται" σήμερα που βρισκόταν ακριβώς αυτό το βάραθρο... Κι αλλάζουν συζήτηση για να μη χαλάσουν τα σχέδια του ξεπουλήματος του τόπου και της ιστορίας του. Τι κάνει αρχαιολογική υπηρεσία;
Σσσσ... η αρχαιολογική υπηρεσία κοιμάται...
Θα επανέλθω στο θέμα.

Τρίτη 12 Αυγούστου 2008

Η Πελλήνη

Η Πελλήνη ήταν αρχαία "πόλις-κράτος", που ανήκε τότε στην αχαϊκή συμπολιτεία, όπως και η Σικυών, το "αντίπαλον δέος" της. Ο ποταμός Σύθας ήταν το όριο ανάμεσα στις δυο πόλεις. Τα χωριά των Τρικάλων, αλλά και όλοι οι παράλιοι οικισμοί του Δήμου Ξυλοκάστρου από τις εκβολές του Σύθα μέχρι τα Πιτσά και ίσως πιο πέρα ήταν στην επικράτεια της Πελλήνης. Η πόλη κτισμένη ψηλά, με απεριόριστη θέα προς όλα τα σημεία του ορίζοντα, επικοινωνούσε με τους Αριστοναύτες, το επίνειό της, που όπως λένε τα παλιά βιβλία είναι βυθισμένο κάπου στα Σαρανταπηχιώτικα, κοντά στο Καμάρι.
Η αρχαία Πελλήνη είχε θέατρο, γυμνάσιο, ωραίους ναούς και άλση που στόλιζαν αγάλματα σπουδαίων γλυπτών, όπως ο Φειδίας... Ο σημερινός επισκέπτης δεν θα δει παρά μόνο την ομορφιά του τοπίου, την απέραντη θέα στα βουνά και τον Κορινθιακό. Κατακτητές, αρχαιοκάπηλοι, η αδιαφορία των κατοίκων της και η αχρηστία των κρατικών υπηρεσιών, όλα συνετέλεσαν για την σημερινή κατάσταση της άλλοτε πανέμορφης πόλης.
Φαίνεται κάποια κακή μοίρα κυνηγάει την Πελλήνη και αφανίζει κάθε μνημείο και κτίσμα της. Οι ηλικιωμένοι θυμούνται τα ¨Παλάτια" της Ζούγρας, γιατί έτσι έλεγαν τότε τα αρχαία απομεινάρια. Κι ύστερα, λένε οι ίδιοι, ήρθαν χρόνια που όποιος ήθελε να κτίσει πήγαινε και γέμιζε ένα κάρο ή και ένα φορτηγό με "πέτρες" από αυτά τα "Παλάτια", κι έχτιζε το σπίτι του. Κανείς δεν τον εμπόδιζε. Οι κρατικές υπηρεσίες; Ποιές κρατικές υπηρεσίες;
Πενήντα χρόνια αργότερα, οι συνθήκες παραμένουν ίδιες. Ολόκληρος λόφος στα Μεσαία Τρίκαλα με αρχαία θεμέλια, λαξευμένους βράχους και πελασγικά τείχη παραδόθηκε από ντόπιο στα χέρια εργολάβου για να "ξηλωθεί" και να γίνει στη θέση του ξενοδοχείο. Με μπουλντόζα ξέθαψαν θεμέλια δωματίων, μάλλον μυκηναϊκής εποχής, αλλά... ποιός νοιάζεται;
Τα νεώτερα νέα λένε ότι σκοπεύουν να κάνουν πάρκο αναψυχής στο χώρο του αρχαίου λιμανιού. Κάτι σαν το allou, αλλά όχι κάπου αλλού. Θέλουν να γίνει στο λιμάνι που "έδεσε" η θρυλική "Αργώ", το θρυλικό πλοίο των Αργοναυτών, για να παραλάβει τους δυο Πελληνείς ναυτικούς, που ονομάστηκαν Αριστοναύτες λόγω της συμμετοχής τους στην Αργοναυτική εκστρατεία και για να τους τιμήσουν έδωσαν το όνομά τους στο επίνειο της πόλης.