Παρασκευή 20 Νοεμβρίου 2009

Επίδαυρος 1909

Από καρτ-ποστάλ της εποχής.

Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2009

Ήρθε η σειρά της Ζήρειας;

Σας διαβεβαιώνω ότι δεν είναι η τσίκνα από τις ταβέρνες των Τρικάλων το σύννεφο που έκρυψε τη Ζήρεια. Ομίχλη είναι. Ένα πυκνό σύννεφο ομίχλης που σκεπάζει το βουνό του Ερμή, σαν να θέλει να το κρύψει από τους ανθρώπους, να το σώσει. Διότι τώρα που τα ορεινά χωριά της Κορινθίας βρίσκονται στην κορύφωση της τουριστικής τους "ανάπτυξης" (ταβέρνα-ξενοδοχείο, ξενοδοχείο-ταβέρνα), κι ενώ η πολιτιστική μας κληρονομιά ξεπουλιέται ξεδιάντροπα, πολύ φοβάμαι ότι ήρθε η σειρά της Ζήρειας...
Και πιο πολύ φοβάμαι γιατί θέλουν, λένε, να την προστατέψουν.

Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2009

Παραδείγματα προς μίμησιν


(Στις φωτογραφίες λιθοδομές των Τρικάλων. Να υπάρχουν ακόμα άραγε; Πολύ αμφιβάλλω.)

Τα Τρίκαλα Θεσσαλίας, όπου στην αρχαιότητα ανθούσε η αρχαία πόλη Τρίκκη, έχουν πολλά κοινά σημεία με τα Τρίκαλα της Κορινθίας, πέρα από το όνομα. Διότι εκτός από το πασίγνωστο Ασκληπιείο, που βρισκόταν εκεί (όπως και στα Τρίκαλα Κορινθίας), γειτόνευαν με μια σημαντική πόλη, την Πέλιννα, όνομα που θυμίζει πολύ την Πελλήνη. Γι' αυτόν και πολλούς άλλους λόγους, είναι πολύ πιθανόν οι κάτοικοι των δύο Τρικάλων να είχαν κοινή καταγωγή. Άλλωστε είναι γνωστή η ιστορική εκδοχή σύμφωνα με την οποία οι κάτοικοι της αρχαίας Τρίκκης έφυγαν από τη Θεσσαλία και ήρθαν και έκτισαν τα Τρίκαλα, η οποία φαίνεται πολύ πιο πειστική από εκείνη που μιλά για τα τρία καλά της περιοχής. Βέβαια αυτά τα στοιχεία πρέπει να μελετηθούν συστηματικά για να δοθούν σοβαρές απαντήσεις.
Πάντως σε ολόκληρο το νομό Τρικάλων (Θεσσαλίας), όπως μαθαίνουμε, πνέει μια δημιουργική αύρα και όχι μόνο στον δήμο. Η αρχαιολογική εφορία δραστηριοποιείται και γίνονται σημαντικά πράγματα για την διάσωση και την ανάδειξη των αρχαιολογικών χώρων του νομού. Η παρακάτω είδηση δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ (24/09/2009)


Επισκέψιμος ο αρχαιολογικός χώρος της Πέλιννας στα Τρίκαλα[24/09/2009] Το Βήμα

Επισκέψιμος είναι πλέον ο αρχαιολογικός χώρος της Πέλιννας στο νομό Τρικάλων μετά τα έργα ανάδειξης και αποκατάστασης, που πραγματοποιήθηκαν και ολοκληρώθηκαν στον παραπάνω χώρο.
Η αρχαία Πέλιννα ή Πελινναίον, πόλη της τετράδος Εστιαιώτιδος, απλωνόταν στην αριστερή όχθη του Πηνειού ποταμού, στη δυτική Θεσσαλία, ανάμεσα στην Τρίκκη και τη Φαρκαδόνα.
Σύμφωνα με τον Αρριανό, από την πόλη της Πέλιννας πέρασε, το 335 π.Χ., ο Μέγας Αλέξανδρος με το στρατό του, κατά την ξαφνική κάθοδό του εναντίον των Θηβαίων. Οι κάτοικοι της Πέλιννας ακολούθησαν τους Μακεδόνες σ' όλες τις επιχειρήσεις μέχρι το 191 π.Χ., όταν την πόλη κατέλαβαν οι Αθαμάνες με αρχηγό τον Αμύνανδρο, κατά τον Αντιοχικό πόλεμο. Μετά την κατάλυση της Μακεδονίας, το 168 π.Χ., επιβλήθηκε πλήρης ρωμαϊκή κυριαρχία, τόσο στη Θεσσαλία, όσο και την Μακεδονία.
Την πόλη ίδρυσε ο Πέλιννος, που ήταν γιος του Οιχαλιέα, από την πόλη του Ευρύτου Οιχαλία.
Η πρώτη αναφορά της Πέλιννας γίνεται από τον Πίνδαρο, που την αναφέρει ως πατρίδα του Ιπποκλή, ο οποίος νίκησε στα Πύθια, σε αγώνες διαύλου το 498 π.Χ. Οι αρχαίες μαρτυρίες και τα αρχιτεκτονικά λείψανα μας δίνουν πληροφορίες για τη ζωή της πόλης, κυρίως κατά τον 4ο αι. π.Χ. και τους μετέπειτα αιώνες.
Η Πέλιννα, στο α' μισό του 4ου αι. ακολουθούσε πολιτική αντίθετη προς τις Φερές, ενώ η Τρίκκη και η Φαρκαδόνα ανήκαν στην παράταξη των Φεραίων. Το 357 π.Χ., ύστερα από πρόσκληση των Αλευάδων της Λάρισας, κατέβηκε στη Θεσσαλία ο Μακεδόνας βασιλιάς Φίλιππος ο Β΄, που «απελευθέρωσε» τις θεσσαλικές πόλεις από την κυριαρχία των Φεραίων. Ο Φίλιππος ενίσχυσε την τείχιση και την οικοδόμηση της Πέλιννας και εγκατέστησε μόνιμη μακεδόνικη φρουρά.
Η αρχαία Πέλιννα, μετά τα μέσα του 4ου αι. π.Χ. επεκτάθηκε και οχυρώθηκε με ισχυρό τείχος. Το τείχος αυτό κατασκευάστηκε σύμφωνα με τις αρχές της πολεμικής τέχνης των ύστερων κλασικών και πρώιμων ελληνιστικών χρόνων, κατά το ισόδομο τραπεζιόσχημο σύστημα τειχοδομίας.
Οι οριζόντιοι γωνιόλιθοι, από ντόπιο λευκόφαιο ασβεστόλιθο από τα λατομεία της περιοχής, έχουν τις μακρές πλευρές οριζόντιες και εντελώς παράλληλες, ενώ οι στενές πλευρές είναι ακανόνιστες και διατάσσονται αριστερά ή δεξιά από μια νοητή κατακόρυφη γραμμή. Η εξωτερική επιφάνεια των λίθων είτε έχει αδρή επεξεργασία λάξευσης με χοντρό βελόνι ή αφέθηκε σε πολλές περιπτώσεις, εντελώς ακατέργαστη.

Φίλοι μας πληροφορούν ότι έχουν ήδη γίνει ξεναγήσεις των σχολείων από τον ίδιο τον έφορο της ΛΔ Εφορίας Αρχαιοτήτων, που διεξάγει τις ανασκαφές.

Πείτε μου τώρα, πως να μη πάει το μυαλό μου σ' εκείνη την κατακαημένη την Πελλήνη, την αφύλακτη και λεηλατημένη., που δεν της χαλαλίζουν όχι μελέτη, αλλά ούτε... συρματόπλεγμα.

Και σας ρωτώ: Μήπως πρέπει να δραστηριοποιηθούμε, να ανοίξουμε ένα λογαριασμό σε μια τράπεζα και να πράξουμε τα δέοντα μόνοι μας (τυπικότατα με άδειες κλπ), όπως έχουν κάνει και σε άλλα μέρη;